TIẾNG GỌI THÁNG TƯ
Nỗi niềm trào dâng cảm xúc
Trần Thế Tuyển
PGS.TS Nguyễn Hồng Vinh vừa có chuyến công du phương Nam đúng dịp kỷ niệm lần thứ 46 năm ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước (30/4/2021). Đây cũng là dịp ông cho ra mắt tập thơ thứ 8: Tiếng quê.
Nhà báo Phạm Quốc Toàn, nguyên Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, người đã có nhiều năm công tác chung với PGS TS Nguyễn Hồng Vinh, thẩm sâu trong từng câu chữ, nhà thơ nguyên quán Thành Nam này đã cảm nhận: “Gắn bó với báo Nhân Dân 33 năm, từ một phóng viên trải qua nhiều vị trí công tác của Báo, đến Đại hội VIII của Đảng Cộng sản Việt Nam (năm 1996), Nguyễn Hồng Vinh được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng và được Bộ Chính trị phân công làm Tổng biên tập báo, kiêm Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam. Hơn nửa thế kỷ cầm bút, ông viết đủ các thể loại báo chí, trong đó thể loại chính luận chiếm vị trí quan trọng. Tháng 6/2001, sau Đại hội IX của Đảng, ông đảm nhiệm trọng trách Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương; sau đó là Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương. Dù ở cương vị nào, ông vẫn viết đều, viết khỏe, viết nhanh, viết đủ các thể loại, trong đó ông thường xuyên viết chính luận, thể loại chủ lực – xung kích của tân văn báo chí. Cho đến nay đã sang năm thứ 24, ông liên tục đảm trách chuyên mục “Vấn đề hôm nay” (là mục Xã luận của báo Nhân Dân hằng tháng). ..”
Là người đã từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, nhưng trọng trách và ngôi vị chính khách không làm ngòi bút của Nguyễn Hồng Vinh khô cứng. Cuối chặng đường hành quân vì sự nghiệp cách mạng, sự nghiệp cầm viết, Nguyễn Hồng Vinh xuất hiện như một nhà thơ trẻ, cảm xúc trào dâng, vô bờ trước nhân tình thế thái, trước cuộc đời như “dòng sông cuộn chảy”.
Ví von đôi khi khập khiễng, nhưng đọc xong những tập thơ của Nguyễn Hồng Vinh, tôi vẫn thích ví ông như cây đại thụ của làng báo chí đương đại. Trên thân cây cổ thụ ấy xuất hiện những nhành non óng ả, đầy sức sống, đó là dòng chảy thi ca của Nguyễn Hồng Vinh. Cảm xúc trào dâng, ông viết rất nhanh. Thời 4.0 Nguyễn Hồng Vinh không viết bằng bút mực mà lướt trên bàn phím điện thoại. Đôi khi ông neo giấu cảm xúc bằng ký hiệu riêng của mình. Bài thơ Tiếng gọi tháng tư xuất hiện như thế.
Trong chuyến hành phương Nam như đã nói ở trên, ông gặp đồng nghiệp, đồng hương, đồng đội tại thành phố phương Nam tràn đầy nắng gió. Nghe đồng nghiệp kể lại những chuyến đi tìm đồng đội, xây dựng đền thờ liệt sĩ, Nguyễn Hồng Vinh rưng rưng. Những địa danh: Đắk Tô, Tân Cảnh, Lộc Ninh, Đường 13, Tàu Ô, Xóm Ruộng, Đá Biên, Long Khốt… tưởng như bụi thời gian đã phủ kín bỗng ùa dậy trong tâm hồn ông với bao nỗi niềm, trăn trở.. Tận mắt chứng kiến việc làm tri ân đồng đội của những chiến sĩ thiện nguyện trong Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Thành phố Hồ Chí Minh, trái tim Nguyễn Hồng Vinh rung lên nhịp lạ.
Ông neo giữ cảm xúc ấy trên bàn phím điện thoại và chia sẻ với người trong cuộc. Tôi có may mắn đọc bản thảo đầu tiên. Chưa kịp có lời “giao duyên” cùng ông về đứa con tinh thần vừa mới ra đời này, Nguyễn Hồng Vinh đã gửi lại cho tôi bản thơ mới mà ông vừa tu chỉnh, biên tập.
Là người trong cuộc đã cùng đồng đội hành quân đi tìm đồng đội, trong đó có em trai liệt sĩ, tôi hiểu được hồn vía từng câu chữ của nhà thơ. Ông đau nỗi đau của người mất người thân, đồng đội nơi hòn tên mũi đạn. Ông vui niềm vui của người tìm thấy đồng đội, người thân dù chỉ còn là di vật mong manh cuối cùng.
Và, nỗi niềm trăn trở khôn nguôi khi “các anh không về, mình mẹ lặng im” (Tạ Hữu Yên). “Dọc tháng tư Tân Cảnh, Tây Nguyên, Lộc Ninh, Long Khốt… Bao đồng đội đang nằm… Bao cuộc kiếm tìm đằng đẵng. Đôi giày vẹt gót. Khói nhang mờ cả cánh rừng. Nước mắt thành cơn mưa nhỏ…”
Cảm ơn PGS TS nhà thơ Nguyễn Hồng Vinh đã chia sẻ, tiếp sức cho chúng tôi trên hành trình đi tìm đồng đội, tri ân, hỗ trợ gia đình liệt sĩ . Linh khí quốc gia trân trọng giới thiệu bài thơ TIẾNG GỌI THÁNG TƯ của nhà thơ Nguyễn Hồng Vinh.
TIẾNG GỌI THÁNG TƯ
Thân tặng những người thiện nguyện hỗ trợ gia đình liệt sĩ
Nguyễn Hồng Vinh
Dọc tháng Tư
Tân Cảnh, Tây Nguyên, Lộc Ninh, Long Khốt…
Còn bao đồng đội đang nằm
Chúng tôi ngày đêm đau xé tâm can!
Đất nước hòa bình đang mạnh mẽ chuyển mình
Càng thương nhớ các anh da diết
Ngã xuống trước bình minh
Không để lại chi dấu vết!
Bao cuộc kiếm tìm đằng đẵng
Đôi giày vẹt gót
Khói nhang mờ cả cánh rừng
Nước mắt thành cơn mưa nhỏ…
Trường Sơn Đông, Trường Sơn Tây
Bao nhóm người có mặt nơi nơi
Cuốc xẻng trên vai, ngang lưng cơm vắt
Tìm được mảnh xương, người người tràn nước mắt…
Tháng Tư này,
hàng chục ngôi nhà vừa dựng
Thân nhân rưng rưng trước bàn thờ trang trọng
Hình ảnh các anh hiển hiện linh thiêng
Thủ thỉ lời tâm tình năm trước…
Dưới suối vàng,
tên các anh thành bất tử
Vong linh thành linh khí quốc gia
Cờ đỏ thắm trải tháng Tư lịch sử
Từ Trường Sơn ra tận Trường Sa!
TP. Hồ Chí Minh, 29/4/2021
