Hơn 47 năm kể từ ngày chiến tranh chấm dứt, đất nước thống nhất, Bắc Nam sum họp. Bên cạnh những người chiến sĩ còn sống trở về đoàn tụ gia đình, xây dựng cuộc sống ấm no hạnh phúc, có hàng triệu triệu liệt sĩ vĩnh viễn nằm lại trên khắp chiến trường miền Nam.
Có những liệt sĩ đã được quy tập vào nghĩa trang, có những liệt sĩ theo gia đình trở về quê hương. Nhưng cũng không ít các anh hùng liệt sĩ vẫn đang còn nằm đâu đó nơi núi cao hay vực sâu, nơi ruộng đồng hay khe suối, lạnh lẽo cô đơn. Nhiều gia đình đã có những cuộc hành trình đi tìm mộ người thân suốt ròng rã mấy mươi năm đến vô vọng.
Đến giờ vẫn còn nhiều liệt sĩ đang nằm trong lòng đất mẹ khắp nơi trên chiến trường miền Nam, cụ thể tại Lộc Ninh, Bình Long, Bình Phước gian lao mà anh dũng này. Mùa hè đỏ lửa 1972 biết bao nhiêu chiến sĩ của sư đoàn 5, sư đoàn 7, sư đoàn 9 đã anh dũng ngã xuống trên vùng miền đông đất đỏ.
Cựu chiến binh Nguyễn Văn Miện sinh năm 1956 quê ở Thanh Hóa, nhập ngũ tháng 8/1973, đơn vị tiểu đoàn 2, trung đoàn 14, BCCQS tỉnh Thanh Hóa. Tháng 2/ 1974 anh đi B vào Nam chiến đấu. Sau ngày giải phóng đất nước anh chuyển ngành qua Ty thương nghiệp tỉnh Thanh Hóa, đến năm 1998 anh cùng gia đình đi xây dựng kinh tế tại xã Lộc Hòa, huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước.
Trong cuộc sống còn lắm gian nan, vừa lao động sản xuất lo cho gia đình nuôi các con ăn học, vừa sinh hoạt tham gia làm chủ tịch hội CCB xã, hội người cao tuổi, tham gia vào đội quản lý trật tự địa phương. Trong tâm khảm chưa một ngày nào anh không nghĩ đến đồng đội của mình đã anh dũng hy sinh, anh linh của họ đang ngày đêm mong chờ những người còn sống quan tâm, tìm thấy họ.
Từ ngày 27/7/2009 tính đến nay đã mười ba năm trời ròng rã trôi qua. Trên mảnh đất tỉnh Bình Phước nơi nào mà không có dấu chân anh đến, kể cả đất nước bạn Campuchia, để đi tìm lại các đồng đội của mình còn đang nằm đâu đó.
Với đồng lương hưu ít ỏi, anh đi hết nơi này đến nơi khác, năm này qua năm khác mặc cho nắng mưa sớm tối.
Năm 2015 nhiều cựu chiến binh thấy anh Miện lặng lẽ kiên trì đi tìm kiếm hài cốt đồng đội cũng hăng hái tham gia. Mỗi khi tìm được hài cốt của đồng đội mình là các anh mừng khôn xiết, nước mắt ràn rụa. Họ đã báo cáo lên thương binh xã hội tỉnh, đưa những hài cốt của các anh linh liệt sĩ quy tập vào nghĩa trang với cái tên liệt sĩ vô danh.
Cứ như thế, họ chưa bao giờ đếm thời gian. Cứ như thế họ giúp cho biết bao gia đình người thân của liệt sĩ xoa dịu nỗi đau mấy mươi năm trăn trở.
Trong suốt 13 năm tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, cựu chiến binh Nguyễn Văn Miện cùng các cựu chiến binh địa phương đã tìm được 117 hài cốt liệt sĩ trong tỉnh Bình Phước và cả nước bạn Campuchia.
Các anh đã thành lập đội chuyên tìm kiếm hài cốt liệt sĩ có 25 đ/c tham gia do anh Miện làm đội trưởng. Họ đã kết hợp với K72 BCHQS tỉnh Bình Phước chuyên đi tìm liệt sĩ.
Quyết định số 1402/QĐ-UBND ngày 03/07/2015 của UBND tỉnh Bình Phước cho phép thành lập Hội HTGĐLS tỉnh Bình Phước, là nơi tập hợp những người như anh Miện, một lòng hướng đến những việc làm tri ân liệt sĩ. Đến nay hội vẫn chưa được sự hỗ trợ gì về mặt tài chính của các ban ngành nhưng vẫn tiếp tục công việc tìm kiếm liệt sĩ với cái tâm của người lính đối với đồng đội.
Anh Miện tâm sự: “Tôi còn nhớ có lần tìm được liệt sĩ thì trời vừa chuyển tối, chúng tôi quyết định đốt đuốc miệt mài thu gom hài cốt liệt sĩ rất cẩn thận. Mặc cho tiếng côn trùng rên rỉ, tiếng tu hú kêu đêm, hay tiếng chim cú lúc xa lúc gần nghe lạnh cả xương sống. Đưa các anh lên xong chúng tôi thắp nén hương để tạ từ nơi mảnh đất đồng đội ngã xuống”.
Anh tâm sự, nhiều lúc lặn lội đường xa mưa gió, đào bới nơi khu rừng hoang, đồi trọc, hết nước uống khát khô cả họng, muốn đi mua nước phải chạy hàng chục cây số mới gặp dân bán. Có khi lo đào bới đói meo nhưng lại quên luôn nắm cơm và mấy con cá khô đang treo trên cành cây.
Gần đây nhất vào ngày 14/10/2022 đội anh Miện kết hợp K72 BCHQS tỉnh Bình phước đã tìm thấy một hài cốt liệt sĩ tại xã Tân Lợi, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.
Hội HTGĐLS huyện Lộc Ninh, Bình Phước chuyên tìm kiếm hài cốt các Anh hùng liệt sĩ
Thế mới thấy rằng tình cảm người lính Cụ Hồ ngày đó keo sơn gắn bó biết nhường nào. Họ bên nhau chia sẻ đói no gian nan một thuở. Mỗi khi đồng đội hy sinh, họ đau xé lòng, lại càng căm thù bọn cướp nước, bọn bán nước, càng chiến đấu hăng say, anh dũng kiên cường.
Đến bây giờ tình thương đồng đội chưa một phút nguôi ngoai. Bởi thế hôm nay cho dù họ đang sống trong cảnh đất nước thanh bình, nhưng lương tâm họ chưa một phút bình yên khi mà đồng đội của họ vẫn đang còn nằm đâu đó trong cô đơn lạnh lẽo. Và cứ thế, hành trình đi tìm đồng đội của các anh vẫn còn tiếp diễn.
Nguyễn Nhị
