KHÔNG AI CÓ THỂ BỊ LÃNG QUÊN KHI HIẾN DÂNG ĐỜI MÌNH CHO TỔ QUỐC
LTS: Ngày 16-4-2021 tại nghĩa trang liệt sĩ huyện Đắc Tô tỉnh Kon Tum, UBND huyện Đắc Tô phối hợp với Sở LĐTBXH tỉnh Kon Tum và Ban Liên lạc Truyền thống CCB Trung đoàn 174 đã tổ chức lễ khánh thành bia tưởng niệm ghi danh liệt sĩ thuộc Trung đoàn 174 đã hy sinh năm 1967-1968.
Đại tá nhà báo Trần Thế Tuyển, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ TPHCM- Trưởng Ban LL TT CCB Trung đoàn 174 tại TP HCM đã có bài phát biểu tri ân đồng đội.
Linh khí quốc gia trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu này .
Kính thưa : Anh linh các Anh hùng Liệt sĩ
Kính thưa : các đồng chí và quý vị đại biểu
Hôm nay giữa những ngày tháng Tư lịch sử, toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta đang hừng hực khí thế thi đua chào mừng Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng thành công rất tốt đẹp; chào mừng bầu cử Quốc hội khoá XV , trên mảnh đất cao nguyên, mái nhà Tổ quốc, nơi ghi dấu một thời oanh liệt đánh giặc giữ nước, chúng ta họp mặt tại đây để làm lễ Khánh thành Bia ghi danh tưởng niệm các liệt sĩ thuộc Trung đoàn 174 ( Đoàn Cao Bắc Lạng ) đã anh dũng hy sinh trong chiến dịch Đắc Tô – Tân Cảnh mùa khô năm 1967, mở đầu cho chiến dịch Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân- mùa Xuân năm 1968.
Trước hết, thay mặt cho Ban Liên lạc Truyền thống CCB Trung đoàn 174 tại TP HCM và các tỉnh phía Nam, chúng tôi xin gửi tới các đồng chí lão thành cách mạng, các tướng lĩnh, CCB, các đồng chí lãnh đạo, quý vị đại biểu lời chào trân trọng và lời cảm ơn sâu sắc.
Thưa các đồng chí
Trong lịch sử kháng chiến giải phóng và bảo vệ Tổ quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Mình kính yêu, mảnh đất Tây Nguyên thiêng liêng đã đi vào lịch sử với những chiến công chói lọi, hào hùng nhất. Tại vùng đất chiến lược, chiến trường xưa khốc liệt này, Trung đoàn 174 của chúng tôi có vinh dự được tham gia chiến dịch quan trọng, mở đầu cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân – 1968 dẫn đến chiến dịch Hồ Chí Mình giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Như các đồng chí đã biết, Trung đoàn 174 là một trong hai Trung đoàn chủ lực đầu tiên của Quân đội ta được thành lập ngày 19 tháng 8 năm 1949 tại chiến khu Việt Bắc. Ngay sau khi thành lập, được sự quan tâm, chỉ đạo, dìu dắt của Đảng và quân đội trực tiếp là Bác Hồ, Quân ủy Trung ương, Trung đoàn đã lập công lớn trong chiến dịch Thu Đông 1950 với những
trận đánh trên đường số 4 và căn cứ Đông Khê lịch sử. Đặc biệt, trong chiến dịch Điện Biên Phủ 1954, Trung đoàn được giao mũi chủ công đánh đồi A1 với chuỗi bộc phá ngàn cân, đến nay còn sáng ngời trong sử sách.
Tháng 3 năm 1967, sau khi hoàn thành nhiệm vụ giúp Bạn Lào, Trung đoàn nhanh chóng củng cố đơn vị và hành quân vượt Trường Sơn vào Nam chiến đấu. Tháng 11 năm 1967, với mật danh Đoàn A1, hơn 7000 cán bộ chiến sĩ của Trung đoàn đến Đắc Tô-Tân Cảnh. Mặc dù hành quân dài ngày sức khỏe bộ đội giảm sút, nhưng với ý chí chiến đấu cao, Trung đoàn chấp hành mệnh lệnh chốt giữ các cao điểm 823, 875, 882 nhằm thu hút lực lượng của địch.
Đúng như phương án đã định, phát hiện được lực lượng ta, địch đã điều Sư đoàn 4 càn quét Nam Tây Nguyên và Lữ đoàn dù 173, những đơn vị thiện chiến của Mỹ lúc bấy giờ đến Đắc Tô. Cuộc càn quét mang tên “ Mác Ác Tơ “ . Rạng sáng ngày 18/11/1967, Mỹ ném bom B52 tại các cao điểm 823, 875, 882 trên dãy Ngọc Kom Liệt. Hai tiểu đoàn Mỹ tiến vào cao điểm 882, 875. Bộ đội ta giữ bí mật, để địch đến cách trận địa 20 nét mới nổ súng. Trận chiến diễn ra quyết liệt. Ta với địch giáp chiến. 17:00 cùng ngày Mỹ rút quân thả bom Na Pan, bom bi hòng hủy diệt trận địa chốt của ta. Đến ngày 29/11, Trung đoàn 174 được lệnh rút khỏi địa bàn Đắc Pét . Như thế sau hơn 20 ngày đêm chiến đấu liên tục , dưới sự chỉ huy của Trung đoàn trưởng Đàm Văn Nguỵ và Chính ủy Trung đoàn Hoàng Danh Trà, ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 4000 quân Mỹ thuộc Lữ dù 173, Lữ bộ binh 1 thuộc Sư đoàn 4 Mỹ, bắn cháy 13 máy bay, phá hủy nhiều phương tiện chiến tranh của địch .
Tiếp sau đó, đêm giao thừa Tết Mậu Thân 1968,
Tiểu đoàn 2 và các đơn vị
thuộc Trung đoàn phối hợp cùng LLVT địa phương tiến công thị trấn Tân Cảnh, bao vây thị xã Kon Tum, góp phần vào chiến công chúng của quân và dân ta trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân – 1968.
Để có chiến công ấy hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ ta đã hy sinh, trong đó Trung đoàn 174 – Đoàn A1 có trên 200 đồng chí.
Năm tháng qua đi, rời xa mảnh đất Tây Nguyên với những chiến công chói ngời, với sự mất mát đau thương vô bờ bến, nơi nằm lại cửa hàng trăm
đồng đội mình, Trung đoàn 174 hành quân
vào Miền Đông Nam Bộ. Trong đội hình công trường 5 nay là Sư đoàn 5, Trung đoàn tiếp tục được giao mũi chủ công tiêu diệt chi khu Lộc Ninh trong chiến dịch mang tên người Anh hùng áo vải Nguyễn Huệ mùa hè năm 1972, góp phần mở ra một vùng giải phóng rộng lớn, thủ phủ của Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hoà Miền Nam Việt Nam. Ngay sau khi giải phóng Lộc Ninh, chuẩn bị cho việc ký kết Hiệp định Paris buộc quân xâm lược Mỹ rút về nước, Trung đoàn được lệnh hành quân cấp tốc về đồng bằng sông Cửu Long. Từ tháng 6 năm 1972 đến tháng 4 năm 1975, Trung đoàn đã đánh hàng trăm trận dọc biên giới Tây Nam và các tỉnh Miền Tây Nam Bộ, tiêu biểu là trận đánh chi khu Long Khốt thuộc xã Thái Bình Trung huyện Vĩnh Hưng tỉnh Long An ngày nay. Trong chiến dịch Hồ Chí Mình lịch sử, Trung đoàn 174 chốt chặn lộ 4, giải phóng Thị xã nay là TP Tân An, góp phần vào chiến công chung giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Chưa kịp ngơi nghỉ sau cuộc chiến kéo dài hơn 30 năm, năm 1977, Trung đoàn lại hành quân bảo vệ biên giới Tây Nam.
Và, sau đó dằng dặc hơn 10 năm, trong đội quân tình nguyện – đội quân nhà Phật, cán bộ chiến sĩ Trung đoàn ở lại giúp đất nước Cam Pu Chia thoát khỏi họa diệt chủng, xây dựng cuộc sống mới. Hơn
70 năm chiến đấu
xây dựng và trưởng thành, Trung đoàn 174
được tuyên dương hai lần Đơn vị Anh hùng LLVT.Để có thành tích vẻ vang ấy,
đã có hàng vạn cán bộ, chiến sĩ ngã xuống; trong đó nhiều, rất nhiều liệt sĩ đến nay chưa tìm được hài cốt và chưa xác định được danh tính. Thân thể các liệt sĩ đã hoà vào đất nước, núi sông của Tổ quốc, đúng như câu thơ được khắc ghi tại nghĩa trang này cũng như nhiều nghĩa trang, đền thờ liệt sĩ trên khắp đất nước ta:
Thân ngã xuống thành đất đai Tổ quốc
Hồn bay lên hoá linh khí Quốc gia.
Thưa các đồng chí
Chiến dịch Đắc Tô- Tân Cảnh Đông Xuân 1967-1968 cách nay đã hơn nửa thế kỷ. Chiến trường khốc liệt và anh hùng năm xưa nay đã trở thành vùng đất giàu có, phên dậu, mái nhà vững bền, thiêng liêng của Tổ quốc. Nhiều CCB tham gia trận đánh lịch sử này đã về với cuộc sống đời thường hoặc đã về với tổ tiên theo quy luật của muôn đời. Nhưng trên 200 cán bộ, chiến sĩ thuộc Trung đoàn 174- Đoàn A1 vẫn còn nằm lại nơi đây, trên núi rừng Tây Nguyên – Đắc Tô- Tân Cảnh này. Chưa một nghĩa trang, chưa một đền thờ liệt sĩ nào, thậm chí một trang sách nào khắc ghi tên tuổi các anh. Không liệt sĩ nào
có thể bị lãng quên, không nghĩa cử yêu nước nào có thể bị lãng quên. Xuất phát từ tình thương yêu đồng chí đồng đội, các CCB thuộc Trung đoàn 174, đặc biệt các CCB thuộc Đoàn A1 năm 1967 đã kiến nghị Tỉnh ủy UBND, BCHQS tỉnh
và các cơ quan chức năng trực tiếp là Sở LĐ TBXH tỉnh Kon Tum, UBND huyện Đắc Tô xây dựng Bia tưởng niệm ghi danh liệt sĩ thuộc Trung đoàn 174 đã anh dũng hy sinh trong chiến dịch Đắc Tô – Tân Cảnh 1967.
Nguyện vọng trái tim ấy đã được lãnh đạo các cấp tỉnh Kon Tum đáp ứng với tinh thần trách nhiệm chính trị và nghĩa cử văn hoá cao đẹp thể hiện đạo lý: “Uống nước nhớ nguồn- ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc ta.
Và, hôm nay Bia tưởng niệm ghi danh liệt sĩ Trung đoàn 174 đoàn Cao Bắc Lạng đã sừng sững hiện lên trong khuôn viên nghĩa trang liệt sĩ huyện Đắc Tô ấm áp và linh thiêng này.
Kính thưa anh linh các liệt sĩ
Kính thưa anh linh các liệt sỹ thuộc Đoàn A1- Trung đoàn 174
Từ nay các anh đã có mái nhà ấm áp. Hương hồn các anh đã có chốn đi về, hàn huyên cùng đồng đội.
Dân tộc ta, đất nước ta, nhân dân ta ; đặc biệt những người đang sống mãi mãi không bao giờ quên ơn các anh hùng liệt sĩ. Thân thể các anh đã biến thành đất đai thiêng liêng của Tổ quốc. Hồn các anh đã hoá thành linh khí sưởi ấm cho quốc thái dân an, cho Tổ quốc Việt Nam ngàn năm văn hiến, đời đời bền vững.
Trong giờ phút thiêng liêng, trang trọng này, cho phép tôi thay mặt Hội Hỗ trợ Gia đình liệt sĩ TP HCM, Ban Liên lạc Truyền thống CCB Trung đoàn 174 tại các tỉnh phía Nam trân trọng cảm ơn : Tỉnh ủy- UBND; BCH QS; Sở LĐ TB và XH tỉnh Kon Tum; Huyện ủy, UBND, Ban CHQS , phòng LĐTBXH và các ban ngành huyện Đắc Tô; cảm ơn các CCB thuộc Trung đoàn 174; đặc biệt Đại tá Nguyễn Văn Bạch, nguyên CNCT QK7, cố Đại tá Bùi Đức Trần, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 174
và các bác, các anh CCB thuộc Đoàn A1 đã đóng góp cả tinh thần và vật chất để cùng địa phương xây dựng nên Bia tưởng niệm ghi danh Liệt sĩ giàu tính nhân văn và sâu sắc ý nghĩa này.
Trân trọng cảm ơn tất cả các đồng chí và quý vị. Kính chúc các đồng chí và quý vị sức khỏe, hạnh phúc và thành công !
Trân trọng cảm ơn !