LINH THIÊNG ĐỀN TƯỞNG NIỆM LIỆT SĨ TRƯỜNG SƠN BẾN PHÀ LONG ĐẠI

LINH THIÊNG ĐỀN TƯỞNG NIỆM LIỆT SĨ TRƯỜNG SƠN BẾN PHÀ LONG ĐẠI

HÀ TÙNG SƠN

 Đúng vào dịp cận tiết thanh minh 2021, chúng tôi những cựu chiến binh Trường Sơn năm xưa đã đến viếng thăm, dâng hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ tại Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn bến phà Long Đại.

Toàn cảnh Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn bến phà Long Đại. Giữa là đền chính, bên trái là tháp báo ân, bên phải là tháp chuông.

Phà Long Đại nằm ở địa phận thôn Long Đại, xã Hiền Ninh (bờ bắc), thôn Xuân Dục xã Xuân Ninh (bờ nam), huyện Quảng Ninh tỉnh Quảng Bình, nay ở vị trí Km 1004 + 810 trên đường Hồ Chí Minh đông Trường Sơn. Từ thành phố Đồng Hới theo đường Hồ Chí Minh đến Đền tưởng niệm gần 30km. Chỉ hơn 30 phút ngồi trên xe của đồng đội Hoàng Tấn Quả, người cựu chiến binh nguyên là lính trinh sát của C20 Sư đoàn 341, chúng tôi đã đặt chân xuống mảnh đất của chiến trường xưa nay đã trở thành di tích lịch sử với bao nỗi bồi hồi xúc động và kính cẩn nghiêng mình trước vong linh những người con anh dũng của đất nước đã ngã xuống tại bến phà Long Đại trong những năm chiến tranh chống Mĩ.

         Vào năm 1965, bến phà Long Đại là nơi không quân Mỹ đã thả quả bom đầu tiên mở màn cho cuộc chiến tranh phá hoại ra miền Bắc và từ đó đến hết năm 1972, bến phà Long Đại đã trở thành trọng điểm ném bom, bắn phá ác liệt nhất của các loại máy bay quân sự Mỹ. Trong khoảng thời gian 7 năm liên tục ấy, bến phà Long Đại trở thành tọa độ lửa của tuyến đầu đường Trường Sơn huyền thoại. Hàng triệu tấn bom tối tân các loại của Mỹ đã ném xuống bến phà nhưng bom đạn kẻ thù đã không ngăn được dòng chảy của những đoàn xe, của những đoàn quân chủ lực từ miền Bắc tiến vào miền Nam qua phà Long Đại. Trên dòng sông trong xanh đẹp như một bài thơ này của những năm tháng chiến tranh, những người lính quả cảm của quân đội ta với tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” đã liên tục vận chuyển hàng hóa, vũ khí, đạn dược, nhân lực vào chiến trường miền Nam góp phần làm nên chiến thắng lẫy lừng của cuộc cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại.

Dưới những trận bom dội xuống suốt ngày đêm như hủy diệt của quân thù, hàng trăm bộ đội, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến cùng nhiều đồng bào của chúng ta đã ngã xuống tại bến phà Long Đại. Sự hi sinh của họ tại bến phà Long Đại anh hùng đã làm nên một tượng đài rực sáng về tinh thần yêu nước và lòng quả cảm không gì ngăn cản nổi của những người lính cách mạng. Tại nơi đây, nhiều tập thể và cá nhân đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta đời đời nhớ ơn các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống tại bến phà Long Đại. Cũng vì thế, từ năm 1968 Bộ Văn hóa Thông tin đã quyết định công nhận bến Phà Long Đại là di tích lịch sử cấp quốc gia. Nhân dân cả nước cũng như người dân Quảng Bình nhận thấy tại bến phà Long Đại cần được lập đền thờ để hương khói tưởng niệm các các liệt sỹ và đồng bào đã ngã xuống tại bến phà Long Đại anh hùng. Được sự chấp thuận của lãnh đạo tỉnh Quảng Bình, với tấm lòng tri ân “Nghĩa tình Trường Sơn”, Báo Sài Gòn Giải phóng cùng nhà tài trợ Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam đã ủng hộ kinh phí 10 tỉ đồng để xây dựng một công trình tưởng niệm trang nghiêm, hoành tráng xứng đáng với sự hi sinh của các anh hùng, liệt sĩ.

Trong khoảng thời gian 7 năm liên tục từ 1965 đến 1972, bến phà Long Đại là tọa độ lửa của tuyến đầu đường Trường Sơn huyền thoại

Sau 2 năm thi công, vào tháng 7 năm 2013, công trình Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn bến phà Long Đại đã hoàn thành. Khu di tích được xây dựng bên cạnh đường Hồ Chí Minh với tổng diện tích 1.600m2, được thiết kế theo kiểu truyền thống kết hợp với hiện đại rất bề thế. Quần thể ngôi đền nằm trên triền núi phía bắc phà Long Đại, phía trước đền là dòng sông Long Đại uốn lượn chảy qua. Đền gồm ba bộ phận: Đền chính là nơi thờ tự linh hồn các anh hùng, liệt sĩ, trước đền chính bên trái là tháp báo ân và bên phải là tháp chuông. Xung quanh đền là hệ thống bậc tam cấp, cây cảnh, vườn hoa được thiết kế hài hòa với không gian chung.

Nhà báo Hà Tùng Sơn (trái) tác giả bài viết cùng vợ chồng đồng đội Hoàng Tấn Quả dâng hương tưởng nhớ các liệt sĩ tại Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn bến phà Long Đại, 28/3/2021

Hôm chúng tôi đến thăm viếng được thấy ở khoảnh đất trống bên phải cổng đền đã được phủ kín bới một vườn sim và mua đang đơm nụ nở hoa do những đoàn viên thanh niên Quảng Bình trồng và chăm bón như nhắc nhở người còn sống hôm nay về sự ra đi của những người lính trẻ tuổi năm xưa vô cùng dũng cảm mà hồn nhiên giản dị như cây cỏ. Đứng ở sân đền, giữa tiết thanh minh tháng 3 mùa hoa khói, tôi chợt nhớ về những câu thơ trong bài thơ Đêm hành quân qua phà Long Đại của nhà thơ liệt sĩ Vũ Đình Văn mà lòng trào dâng xúc động:

Đêm ấy đêm trăng

Chúng tôi hành quân qua phà Long Đại

Nơi mảnh bom thù dày hơn đá sỏi

Nơi trao tay mình tiền phương hậu phương

Nơi ấy ngã ba chiến trường

Nơi một tấm ván phà mấy trăm vết đạn

Nơi ngọn hải đăng trong gió gào vẫn sáng

Nơi mở đường đưa máu chảy về tim…

Tám năm qua (kể từ ngày khánh thành năm 2013), cụm di tích Bến phà Long Đại và Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn Bến phà Long Đại đã trở thành địa chỉ đỏ và là điểm đến trong hệ thống di tích lịch sử đường Trường Sơn huyền thoại để nhân dân và du khách cả nước viếng thăm, dâng hương tưởng niệm trong mỗi chuyến hành hương về chiến trường xưa và khi có dịp đi trên đường Hồ Chí Minh nhánh Đông qua địa phận Quảng Bình.

Phong cảnh núi non sông nước hữu tình đẹp như một bức tranh vẽ phía trước Đền tưởng niệm liệt sỹ Trường Sơn bến phà Long Đại. Đến thăm viếng Đền tưởng niệm liệt sĩ Trường Sơn Bến phà Long Đại, du khách còn có cơ hội chiêm ngưỡng phong cảnh núi non hữu tình đẹp như một bức tranh thủy mặc. Đứng từ khu đền bạn sẽ có cơ hội phóng tầm mắt bao quát toàn bộ hai cây cầu hiện đại nằm song song nơi bến phà Long Đại xưa là cầu đường sắt Thống Nhất bắc qua sông Long Đại với chiều dài 178m và cầu Long Đại đông Trường Sơn suốt ngày đêm có những đoàn xe xuyên Việt vượt qua sông Long Đại. Xa xa về phía thượng nguồn phía nam cầu là ngọn núi Thần Đinh sừng sững là một điểm du lịch tâm linh nổi tiếng tạo nên sự linh thiêng cho khu di tích phà Long Đại và Đền tưởng niệm liệt sỹ Trường Sơn Bến phà Long Đại. Nơi đây xứng đáng là một khu vực liên hợp có những cảnh quan của giao thông đường bộ, đường sắt, di tích lịch sử và thiên nhiên đẹp nhất của Quảng Bình và của cả Việt Nam.